Ăn Tết cùng… vườn cà phê
Tỉnh Gia Lai có khoảng trên 100 ngàn ha cà phê. Để đảm bảo năng suất tốt nhất trong niên vụ tới, ngay trong những ngày Tết cổ truyền Ất Tỵ này, người trồng cà phê nơi đây đang tất bật vào vụ tưới nước đợt 1, kết hợp cắt tỉa cành và chăm sóc phục hồi cây cà phê.
Đây là đợt tưới nước rất quan trọng đối với cây cà phê, bởi sau một vụ thu hoạch, vườn cây cần sự “bồi bổ” sức khỏe trở lại, nhằm tiếp tục vươn cành, ra quả để cho năng suất ở vụ sau.
Gia đình anh Nguyễn Hữu Nghị ở thôn Tân Lập (xã Ia Sao, huyện Ia Grai) có hơn 2 ha cà phê. Từ ngày 22 tháng chạp năm Giáp Thìn, anh Nghị bắt đầu ra máy để tưới nước đợt 1 cho vườn cây. “Việc tưới nước kịp thời sẽ quyết định rất lớn đến năng suất cà phê niên vụ tới. Nếu tưới muộn, cây sẽ bị suy kiệt, rụng lá, khô cành và ngược lại nếu tưới sớm khi cây chưa phân hóa mầm hoa, sẽ làm cho cây cà phê nở hoa không đều, dẫn đến giảm năng suất vụ sau”, anh Nghị chia sẻ kinh nghiệm.
Cũng như rất nhiều người trồng cà phê nơi đây, nhằm giảm chi phí nhân công trong khi tưới nước, anh Nghị đã đầu tư giàn béc tưới phun mưa tự động trên cao, chỉ cần kéo ống, lắp béc tưới tự động, khoảng 8 tiếng ra thay béc một lần. “Cứ mỗi một béc, mỗi lần phun tưới được trên 30 cây cà phê, thời gian tưới kéo dài 8 tiếng, sau đó di chuyển sang vị trí khác.
Việc sử dụng béc phun mưa tự động tưới cho vườn cà phê vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết kiệm chi phí, lại rất nhàn hạ khi không phải kéo ống luồn lách khắp vườn cây như trước. Việc tưới nước bằng hệ thống béc phun mưa giúp cho chủ vườn được thảnh thơi ăn Tết trên chính vườn cà phê của gia đình”, anh Nghị cho biết.
Ở thôn 7, xã Ia Nhin (huyện Chư Păh), gia đình anh Tô Đình San có 2 ha cà phê. Ngay ngày mùng Một Tết Ất Tỵ, anh San đã tổ chức tưới nước đợt 1 cho vườn cây. Anh cho biết, sau vụ thu hoạch cà phê vừa qua, anh thuê nhân công cắt tỉa cành, tạo tán cho cây. Năm nay thời tiết lạnh, cây phân hóa mầm hoa chậm nên gia đình anh tưới nước muộn hơn so với mọi năm.
“Để tiết kiệm nước và nhân công, tôi đã đầu tư hệ thống béc tưới phun mưa. Hiện tại giá cà phê đang ở mức cao nên tôi mạnh dạn đầu tư, chăm sóc tốt cho vườn cây, hy vọng thời tiết mưa thuận, gió hòa và giá cà phê tiếp tục ở mức cao để người nông dân có mùa màng bội thu”, anh San kỳ vọng.
Những ngày này, các doanh nghiệp trồng cà phê trên địa bàn huyện Ia Grai cũng đang tất bật vào vụ tưới nước đợt 1. Công ty Cà phê Ia Sao 2 (huyện Ia Grai) còn lên kế hoạch tưới xuyên Tết Nguyên đán để cây ra hoa đúng thời điểm.
Ông Vũ Hồng Chử, Tổ trưởng Tổ dịch vụ tưới thuộc Đội 3 cho biết, thực hiện chỉ đạo của công ty, từ ngày 22/1/2025, bắt đầu ra máy tưới nước cho công nhân của đội và một số hộ dân có trồng cà phê gần đơn vị. “Tổ dịch vụ tưới của chúng tôi nhận tưới 60 ha cà phê, gồm 47 ha của đơn vị và 13 ha của người dân. Bình quân một nhịp tưới chúng tôi lắp đặt khoảng 25 – 30 béc/ha và tưới liên tục 8 tiếng.
Như vậy, đơn vị phải tưới liên tục 25 – 30 ngày cho đợt 1 này, sau đó quay lại tưới đợt 2. Hiện nay, giá dịch vụ tưới (tiền điện, công tưới) khoảng 2,3 – 2,5 triệu đồng/ha. Dự kiến đợt này chúng tôi tưới xuyên Tết để đảm bảo cho những diện tích cà phê của đơn vị và người dân nở hoa, đậu quả tốt nhất”, ông Chử thông tin.
Giám đốc Công ty Cà phê Ia Sao 2, ông Nguyễn Ngô Hùng cho biết, công ty hiện có 5 tổ dịch vụ tưới, phục vụ tưới cho 464 ha cà phê của công ty. Những năm qua, Công ty cà phê Ia Sao 2 chú trọng thực hiện mô hình “khoán đi đôi với quản” và áp dụng quy trình kỹ thuật chăm sóc vườn cây cà phê theo tiêu chuẩn có chứng nhận Rain forest alliance (RA) và 4C, giúp diện tích cà phê kinh doanh giao khoán của công ty sinh trưởng bền vững, năng suất đạt bình quân khoảng 20 tấn cà phê tươi/ha. Hiện nay, các tổ dịch vụ tưới đang triển khai tưới nước đợt 1. Trung bình mỗi năm triển khai 3 đợt tưới nước cho cây, còn năm nào thời tiết nắng nóng kéo dài thì tưới 4 đợt.
Đảm bảo nguồn nước tưới
Huyện Ia Grai có hơn 18.000 ha cà phê. Hiện người trồng cà phê trên địa bàn huyện đang chủ động tưới nước đợt 1. Ông Phan Đình Thắm, Trưởng phòng NN-PTNT huyện cho biết, qua kiểm tra hệ thống hồ, đập, kênh mương thủy lợi trên địa bàn, nguồn nước cơ bản đủ tưới cho cây trồng trong mùa khô năm nay.
“Để đảm bảo nguồc nước tưới cho cây công nghiệp dài ngày và cây trồng vụ đông xuân 2024- 2025, phòng đã gửi văn bản hướng dẫn các địa phương và người dân đẩy mạnh áp dụng phương pháp tưới phun mưa trên cao và phun mưa tại gốc, hoặc tưới nhỏ giọt để tiết kiệm nước. Đồng thời, người dân cần bón phân hợp lý bổ sung chất dinh dưỡng cho cây cà phê”.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở NN-PTNT) cho biết: Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Gia Lai đang quản lý 17 hồ chứa, chỉ có hồ Ia Dreh có dung tích hồ đạt 32,2% so với dung tích thiết kế, còn các hồ chứa còn lại có dung tích đạt từ 55,5- 102,5% so với dung tích thiết kế. 5 hồ chứa do trạm Quản lý Thủy nông huyện Kbang quản lý có dung tích đạt từ 87,5 – 99,9% so với dung tích thiết kế. 9 hồ chứa Đội quản lý khai thác các công trình thủy lợi Ia Grai quản lý hiện mực nước đã qua tràn, dung tích đạt 100% so với dung tích thiết kế. 5 hồ chứa do Phòng Kinh tế thị xã An Khê quản lý có mực nước từ 49,3 – 82,3% so với dung tích thiết kế. 2 hồ chứa do phòng NN-PTNT huyện Đak Đoa quản lý đạt 68 – 73% so với dung tích thiết kế…
Theo đánh giá, đến thời điểm hiện tại, nguồn nước đang đảm bảo cho việc cung cấp nước tưới đợt 1 cho cây cà phê và các loại cây trồng khác.
Giám đốc Công ty Cà phê Ia Sao 2, ông Nguyễn Ngô Hùng cho biết: “Qua đánh giá sơ bộ, tình hình nguồn nước năm nay cơ bản ổn định. Song để đảm bảo nguồn nước tưới, công ty cũng đã chỉ đạo đến các đơn vị sản xuất, công nhân chủ động công tác tưới nước hiệu quả, tiết kiệm nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu”.
Nguồn: nongnghiep.vn