Từ loại cây thoát nghèo, ổi Hoành Bồ ‘làm du lịch’

Đặc sản ổi Hoành Bồ – quả ngon nức lòng thực khách

Ổi Hoành Bồ còn được đưa vào trồng thử nghiệm lần đầu trong chương trình xây dựng nông thôn mới tại xã Sơn Dương (trước kia thuộc huyện Hoành Bồ, nay thuộc TP Hạ Long, Quảng Ninh) từ năm 2012. Sau vài năm trồng, ổi Hoành Bồ đã được chứng minh phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu vùng núi Hạ Long, có hương vị giòn, ngọt thanh và tươi sắc, trở thành một trong những loại nông sản rất được ưa chuộng, không chỉ đối với người dân Quảng Ninh mà đã vươn tới một số tỉnh lân cận.

Đến thăm vườn ổi của gia đình ông Ân Văn Kim (thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương, TP Hạ Long), chúng tôi không khỏi bất ngờ khi thấy những cây ổi sai trĩu quả, quả nào cũng to tròn, chắc tay.

“Gia đình tôi là một trong những hộ dân tiên phong trồng ổi tại xã Sơn Dương. Để đảm bảo quả ổi đạt chất lượng tốt, gia đình tôi và nhiều hộ dân trong thôn đã trồng và chăm sóc cây ổi theo tiêu chuẩn VietGAP, mọi thông tin về quá trình chăm sóc như thời gian cắt tỉa, lượng phân bón, thời gian bón phân… đều được ghi lại đầy đủ, chi tiết. Cùng với điều kiện thổ nhưỡng nơi đây phù hợp, ổi cho năng suất ổn định và hương vị rất thơm ngon”, ông Kim chia sẻ.

Ông Kim cho biết, trong thời gian đầu khi mới nảy lộc, cây ổi sẽ được bón phân hữu cơ, sử dụng các chế phẩm sinh học để hạn chế sâu bệnh. Tiếp đó, khi ổi ra quả non, người nông dân sẽ sử dụng bao xốp và bao ni lông để bọc ổi, giúp quả to đẹp và ngăn ngừa sự tấn công của ruồi vàng hay một số loại côn trùng. Vụ ổi chính vụ sẽ rơi vào khoảng tháng 6-7, các thời điểm trong năm cây vẫn sẽ ra quả rải rác.

Theo chia sẻ, hiện nay nguồn phân bón cho vườn ổi chủ yếu là loại phân chuồng hữu cơ, giúp cây có đầy đủ dinh dưỡng phát triển, mang lại năng suất tốt và đảm bảo canh tác bền vững, hạn chế những ảnh hưởng xấu tới môi trường.

Từ năm 2021, người nông dân đã và đang xây dựng mô hình sản xuất ổi theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao chất lượng, giá trị. Đến nay, thương hiệu ổi Hoành Bồ đã được cấp chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh với năng suất đạt từ 45-50 tấn/ha, cho doanh thu trên 800 triệu đồng/ha/năm.

Cùng với đó, để tiến tới xây dựng thương hiệu ổi gắn với chất lượng cao, đảm bảo an toàn cho người sử dụng, ông Kim đang hoàn tất mọi thủ tục để tiến tới đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm ổi của mình. Đây cũng chính là điều mà nhiều hộ dân trồng ổi quan tâm để từng bước tạo dựng thương hiệu, hướng đến quy trình sản xuất, kinh doanh ổi chuyên nghiệp và hiện đại.

Từ một vài hộ dân tiên phong ban đầu, nhận thấy giá trị kinh tế cao, nhiều hộ bắt tay vào trồng ổi, từ đó vươn lên thoát nghèo, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn TP Hạ Long đang có khoảng 160ha diện tích trồng ổi, riêng tại địa phận xã Sơn Dương là hơn 120ha.

Đến thời điểm hiện tại, giá ổi bán lẻ trên thị trường dao động từ 20.000 – 30.000 đồng/kg, từ lúc ra hoa đến khi thu hoạch chỉ khoảng 3 tháng. Cùng với đó, nhờ biết gối vụ và nắm được kỹ thuật trồng ổi nên vườn ổi lúc nào cũng trĩu quả, mang tới nguồn thu nhập ổn định so với việc trồng các loại nông sản khác.

Anh Chu Văn Tuấn (thôn Đồng Đặng, xã Sơn Dương, TP Hạ Long) chia sẻ: “Hiện tôi đang có hơn 6.000m2 trồng ổi, trung bình mỗi cây cho thu hoạch từ 40-60kg. Nhờ gối vụ nên vườn nhà tôi ra quả quanh năm với chất lượng ổn định, ổi luôn được bán với giá cao”.

‘Đại sứ du lịch’ ổi Hoành Bồ

Không chỉ là cây thoát nghèo của bà con nông dân, giờ đây cây ổi Hoành Bồ còn thực hiện sứ mệnh mới mang tên “Đại sứ du lịch”. Đến nay, một số hộ dân đã bắt đầu nghiên cứu và xây dựng điểm tham quan mô hình thí điểm “Du lịch nông nghiệp nông thôn” ngay tại vườn ổi, từ đó thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm và mở ra tiềm năng khai thác du lịch cho địa phương.

Từ vườn ổi sẵn có, những “lão nông” dựng thêm chòi ổi, chòi câu cá để du khách sau khi trải nghiệm hái ổi sẽ có chỗ dừng chân và thưởng thức những sản vật hấp dẫn của địa phương. Dẫn chúng tôi lên tham quan mô hình du lịch sinh thái của gia đình mình, ông Ân Văn Kim (thôn Đồng Đặng) hồ hởi giới thiệu: “Gia đình tôi đã đưa vào khai thác mô hình du lịch sinh thái, du khách khi đến đây sẽ được trải nghiệm hái ổi tại vườn, sau đó câu cá, thưởng thức món ăn dân dã của địa phương. Bên cạnh những đoàn khách gia đình, vườn nhà tôi đã tiếp đón rất nhiều đoàn học sinh đến trải nghiệm ngoại khóa và học tập”.

Cùng với hoạt động hái ổi tại vườn và thưởng thức các món ăn địa phương, bà con dân tộc Sán Dìu, Tày… nơi đây còn tổ chức thêm nhiều trò chơi truyền thống và giới thiệu những nét văn hóa địa phương. Cứ đến cuối tuần hay vào những kỳ nghỉ lễ, nơi đây lúc nào cũng tấp nập khách đến tham quan, trải nghiệm.

Sau khi được tận tay hái những quả ổi ngay tại vườn, anh Nguyễn Viết Luân (đến từ Hà Nội) hào hứng chia sẻ: “Đến đây tôi được tự tay hái ổi và thưởng thức ổi tại vườn, thật sự rất tuyệt vời. Với mô hình du lịch này, chúng tôi được giới thiệu về quy trình trồng ổi, hiểu hơn về cuộc sống của những người nông dân và đặc biệt là đắm mình trong bầu không khí rất yên tĩnh, trong lành và thoáng đãng của làng quê”.

Từ hiệu quả mô hình trồng ổi kết hợp tham quan, du lịch, nhiều hộ dân của TP Hạ Long đang tiếp tục mở rộng, phát triển những trang trại ổi rộng lớn, quy trình chăm sóc khép kín, áp dụng kỹ thuật cao hơn. Góp phần phát triển du lịch bền vững, du lịch xanh theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, có trọng tâm, trọng điểm đi đôi với bảo vệ và phát huy tối đa các lợi thế tự nhiên, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa, giữ gìn cảnh quan và bảo vệ môi trường.

Mô hình du lịch sinh thái gắn với thương hiệu ổi Hoành Bồ không chỉ mang lại cho bà con nông dân thêm nguồn thu nhập mà còn giúp nâng cao giá trị, quảng bá hình ảnh con người, văn hóa bản sắc địa phương đến với khách du lịch trong và ngoài nước. Đây cũng chính là định hướng phát triển của tỉnh Quảng Ninh trong quá trình chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”.