Cơ giới hóa thúc đẩy Đề án phát triển 1 triệu ha lúa chất lượng cao

Trình diễn cơ giới hóa trên đồng ruộng

Sáng 12/12, tại xã Vị Trung, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, trước sự chứng kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, đại diện Viện Nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Ngân hàng Thế giới (WB), lãnh đạo các tỉnh, thành vùng ĐBSCL, Bộ NN-PTNT đã tổ chức lễ phát động triển khai Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”.

Tại buổi lễ phát động, Bộ NN-PTNT đã tổ chức trình diễn công nghệ, máy móc cơ giới hóa trên đồng ruộng. Ngay từ sáng sớm, hàng ngàn nông dân, lãnh đạo các hợp tác xã nông nghiệp đã tập trung tại ruộng của ông Nguyễn Văn Em ở ấp 12, xã Vị Trung, để tận mắt chứng kiến các loại máy cơ giới thế hệ mới phục vụ sản xuất lúa, từ khâu làm đất, gieo sạ, chăm sóc, thu hoạch, phơi sấy lúa, thu gom, xử lý rơm rạ thành phân bón hữu cơ…

Mở đầu là màn trình diễn mãn nhãn với 10 máy bay không người lái đồng loạt cất cánh, thực hiện các nhiệm vụ như gieo sạ lúa, sạ phân, phun thuốc bảo vệ thực vật. Đây là một trong những thiết bị cơ giới phục vụ sản xuất nông nghiệp 4.0, canh tác lúa thông minh, hình thành nên những cánh đồng lớn không dấu chân người.

Tiếp theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, ông Cao Đức Phát, Chủ tịch Hội đồng quản trị Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI), bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan đã cùng đổ lúa giống vào các máy gieo sạ lúa. Máy gieo sạ lúa theo cụm, giúp giảm lượng giống gieo sạ chỉ cần khoảng 60 kg/ha. Ngoài ra, những máy này có thể kết hợp bón vùi phân, giúp giảm công lao động. Sạ cụm lúa phát triển theo hàng, tạo ra hệ sinh thái đồng ruộng với mật số thưa hợp lý, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, đạt năng suất cao.

Đưa quy trình canh tác tiên tiến vào sản xuất

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, trong nhiều năm qua, với sự mạnh dạn trong áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, ngành lúa gạo của ĐBSCL đã thu được nhiều thành công và góp phần khẳng định thương hiệu gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Đặc biệt là thông qua dự án VnSAT, người dân trồng lúa tại đây đã dần quen thuộc với các quy trình canh tác bền vững, hướng tới giảm phát thải, đã bước đầu đo đạc được lượng khí phát thải từ sản xuất lúa.

Tiếp theo thành công đó, Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” đã được Chính phủ phê duyệt, ban hành. Với mục tiêu hình thành được một vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tổ chức lại hệ thống sản xuất theo chuỗi giá trị, áp dụng các quy trình canh tác bền vững, ứng dụng cơ giới hóa, nhằm gia tăng giá trị, phát triển bền vững ngành lúa gạo, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, thu nhập và đời sống của người trồng lúa, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện các cam kết của Việt Nam với quốc tế.

Tham dự sự kiện, bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam cam kết đồng hành và hỗ trợ Chính phủ Việt Nam, Bộ NN-PTNT trong quá trình triển khai thực hiện Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”. Giám đốc WB tại Việt Nam tin tưởng, Đề án này được triển khai sẽ hỗ trợ đắc lực cho nông dân và nền nông nghiệp của Việt Nam, đóng góp trực tiếp cho nền kinh tế.

Với sự ứng dụng của khoa học công nghệ, đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, việc sản xuất của người nông dân sẽ tốt hơn, giảm chi phí đầu tư và thân thiện hơn với môi trường. Và khi chúng ta giảm được 25% chi phí sản xuất thì cũng giúp đồng thời tăng sản lượng 10% và điều này tổng thể sẽ mang lại lợi nhuận tăng lên 30% cho nông dân.

Chủ tịch Hội đồng quản trị IRRI, ông Cao Đức Phát đánh giá Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” là dự án đầu tiên trên thế giới có quy mô lớn theo hướng này. Đề án được triển khai sẽ cho phép giải quyết đồng thời 3 vấn đề lớn đang đặt ra đối với ngành lúa gạo thế giới và Việt Nam nói riêng. Đó là tăng sản lượng lúa gạo, tăng thu nhập cho nông dân trồng lúa, thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu.

Sản xuất lúa gạo là ngành dễ tổn thương trước biến đổi khí hậu nhưng cũng là ngành gây phát thải khí nhà kính lớn. Do vậy, cần sớm có giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính. IRRI đã có quá trình hợp tác nhiều thập kỷ với Việt Nam và luôn tự hào đã có đóng góp vào quá trình phát triển của ngành lúa gạo Việt Nam. Nhiều giống lúa sản xuất tại Việt Nam do IRRI chọn tạo và hơn 50% giống do các nhà khoa học Việt Nam chọn tạo có sử dụng bố mẹ, tổ tiên có ngồn gốc từ IRRI.

IRRI cũng đã phối hợp với các tổ chức khoa học của Việt Nam nghiên cứu cải tiến các quy trình canh tác, cải tiến công cụ phục vụ canh tác lúa, đào tạo cán bộ cho Việt Nam. Gần đây nhất đã phối hợp nghiên cứu các quy trình canh tác lúa, xử lý rơm rạ giảm phát thải khí nhà kính, các kỹ thuật giám sát và đo lường phát thải khí nhà kính từ ruộng lúa để tạo điều kiện thương mại hóa các sản phẩm lúa gạo và tín chỉ các bon được tạo ra.