Đột phá từ thể chế để tăng trưởng 8% trở lên

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 – Phiên thứ nhất với chủ đề: Giải pháp đột phá để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8%, do báo Người Lao Động tổ chức ngày 13/3, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho rằng, để đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên, lãnh đạo Trung ương, địa phương và các doanh nghiệp phải thay đổi tư duy, hành động khác biệt mới có thể tạo ra đột phá. 

Theo TS Nguyễn Đình Cung, thể chế là yếu tố quyết định thành bại của một quốc gia. Việc theo đuổi những bước đi phù hợp, đột phá và phát triển vượt trội so với các quốc gia khác phụ thuộc rất lớn vào thể chế. Một thể chế phù hợp sẽ giúp mở rộng không gian phát triển, khuyến khích người dân, doanh nghiệp và cả bộ máy nhà nước đổi mới, sáng tạo liên tục. Từ đó, có thể huy động và phân bổ hiệu quả mọi nguồn lực trong xã hội, đảm bảo lợi ích được phân chia hài hòa, tạo ra một xã hội năng động, liên tục nâng cao chất lượng phát triển và hướng đến sự thịnh vượng.

Từ năm 2011, thể chế đã trở thành rào cản, là điểm nghẽn của phát triển kinh tế. Đại hội XI của Đảng đã xác định ba khâu đột phá chiến lược, trong đó thể chế là một trong ba khâu quan trọng nhất. Tuy nhiên, nhiều năm qua, chúng ta chưa tạo ra được đột phá thực sự, khiến thể chế trở thành “điểm nghẽn của điểm nghẽn”.

TS Nguyễn Đình Cung khẳng định, đây là thời điểm rất thuận lợi để cải cách thể chế. Trước đây, chúng ta chưa từng có cơ hội nào tốt như thế này.

TS Trần Du Lịch – chuyên gia kinh tế, cũng cho rằng chưa bao giờ Việt Nam có được một bầu không khí và niềm tin mạnh mẽ như hiện nay, kể từ khi Trung ương phát đi thông điệp bước vào kỷ nguyên mới. Đây là một thuận lợi rất lớn cho sự phát triển của đất nước.

Theo TS Trần Du Lịch, mục tiêu tăng trưởng hai con số trong năm nay không chỉ là một con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. Nếu không thực hiện được, chúng ta sẽ mất cơ hội trở thành quốc gia phát triển ngang tầm thế giới.

Vấn đề đặt ra là chúng ta phải tiến hành một cuộc cách mạng thực sự về thể chế. Hiện nay, các kết luận về sắp xếp bộ máy đang được triển khai đồng bộ với việc giải quyết các quy định chồng chéo. Mỗi thủ tục hành chính cần được cắt giảm ít nhất 30%, thậm chí có thể nhiều hơn.

Ngoài việc cải cách thể chế, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, chúng ta cần dựa vào các động lực khác, đặc biệt là tổng đầu tư toàn xã hội từ những năm trước. Tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng. Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỉ đồng. Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu. Tuy nhiên, nếu vốn không được đưa vào sản xuất, kinh doanh mà chảy vào chứng khoán hay bất động sản thì nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng ảo, bong bóng tài chính như năm 2016 là rất lớn.