Người ôm mộng phát triển chăn nuôi tại Cuba

Dấn thân vào thị trường mới

Khi chứng kiến Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Cuba Ydael Perez Brito ký kết văn kiện hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, Chủ tịch Tập đoàn Fujinuco Nguyễn Văn Quảng thấy mừng. Ông bảo, nỗ lực bao năm kết nối sang nước bạn Cuba, giờ đã có trái ngọt.

Dù dân số khoảng 11 triệu người, có một thực tế là Cuba chưa thực sự tự chủ về vấn đề lương thực. Theo tính toán, quốc đảo này cần trung bình 650.000 tấn gạo mỗi năm, nhưng đến hiện tại họ mới sản xuất khoảng 300.000 tấn, nghĩa là chưa đến một nửa nhu cầu. Một phần nguyên nhân đến từ việc thiếu thốn nguyên vật liệu và cơ sở hạ tầng.

Trồng trọt – lĩnh vực thế mạnh của Cuba – còn gặp nhiều thách thức nên không khó hiểu khi nền chăn nuôi của Cuba còn khá “chông chênh”. Mãi tới gần đây, Chính phủ Cuba mới nới lỏng lệnh cấm giết mổ gia súc, bán thịt bò, sữa, tạo điều kiện cho người dân phát triển đàn vật nuôi trên quy mô lớn.

Nhưng cũng tương tự trồng trọt, Cuba thiếu khá nhiều lượng vật tư đầu vào. Trong bối cảnh vẫn bị Hoa Kỳ cấm vận, doanh nghiệp nước ngoài tương đối dè dặt trong việc rót vốn vào hòn đảo trên biển Caribe.

“Đây là lúc bạn rất cần mình”, ông Quảng tâm niệm và bất chấp những mù mờ về thị trường cũng như thách thức có thể xảy đến với mặt hàng thức ăn chăn nuôi, vị CEO của Fujinuco quyết tâm “thử một lần” sang đất nước ngọt lịm đường cách đây hơn 2 năm.

Dù đã chuẩn bị tâm lý từ trước, người đàn ông có vóc dáng nhỏ thó vẫn thấy lạ lẫm khi tiếp xúc với nước bạn. Nền chăn nuôi theo quy mô nông hộ là chủ yếu. Cán bộ thú y, cán bộ khuyến nông các cấp thiếu khá nhiều. Đặc biệt, việc chăn nuôi gia súc, lợn và gia cầm chưa lấy lại đà tăng trưởng như hồi thập niên 1960. Thông tin từ tờ Havana Times cho thấy, Cuba hiện có khoảng 1 triệu con ngựa, 3,5 triệu con trâu, bò, giảm khoảng 25% so với lúc đỉnh điểm. Lượng thức ăn bố trí cho số lượng vật nuôi (sau giảm) cũng không thật ổn định.

Tuy nhiên, nhà sáng lập của Fujinuco ấn tượng với tư tưởng “tự lực cánh sinh” của Cuba. Qua khảo sát, ông Quảng nhận thấy quốc gia này chủ trương đẩy mạnh sản xuất thức ăn chăn nuôi trong nước. Cùng với đó, do đất nông nghiệp tại đây chưa thâm canh nhiều, các giống vật nuôi bản địa như bò, lợn rất tốt, nên nếu chiếm lĩnh được thị trường và sự tin tưởng của người chăn nuôi, cơ hội sẽ rất sáng sủa.

Làm một phép so sánh với thị trường Việt Nam, hiện cả nước có khoảng 500-600 nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi. Trong khi ở Cuba, vào thời điểm Chủ tịch Fujinuco khảo sát, chưa có một nhà máy nào thực sự quy mô. Với dân số hơn 1/10 so với Việt Nam, rõ ràng việc đạt mục tiêu khoảng 1 triệu tấn thức ăn chăn nuôi là có cơ sở.

Nghĩ là làm, thông qua sự giới thiệu, tư vấn và hỗ trợ của Bộ NN-PTNT, Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba cùng các tổ chức, cá nhân liên quan, đến nay Fujinuco đã xây dựng thành công 1 nhà máy tại nước bạn vào cuối năm 2022, địa chỉ thuộc Khu công nghiệp Vimariel, Đặc khu phát triển Mariel, với tổng vốn đầu tư 20 triệu USD.

Cuối tháng 7 vừa qua, Fujinuco phối hợp với Công ty EcoVet xuất khẩu lô hàng thức ăn chăn nuôi bổ sung (premix) sang Cuba. Thông qua Công ty AGRI VMA – một thành viên của Fujinuco – sản phẩm thức ăn chăn nuôi mang thương hiệu Việt Nam kỳ vọng sẽ từng bước chiếm lĩnh thị trường quốc gia Trung Mỹ.

Lý giải về lựa chọn xuất khẩu premix, ông Quảng nhận định, Cuba đang rất thiếu nguyên liệu này. Được ví như vitamin cho đàn vật nuôi, premix giúp bổ sung nhanh chóng dinh dưỡng, sức đề kháng cho gia súc, lợn và gia cầm. Nó cũng giúp phía bạn khắc phục phần nào những khoảng trống về kỹ thuật chăn nuôi trong quy mô nông hộ.

“Thâm nhập và khẳng định vị thế tại một thị trường như Cuba chắc chắn sẽ rất khó khăn, nhưng chúng tôi có lợi thế là người đi tiên phong. Nếu chinh phục được người chăn nuôi, thương hiệu Fujinuco chắc chắn sẽ phát triển một cách bền vững”, ông Quảng chia sẻ.

Lựa chọn hướng đi tiềm năng

Cuba là một trong số những thị trường mà Fujinuco đầu tư ra nước ngoài, và nó cũng không phải lần hiếm ông Nguyễn Văn Quảng dám nghĩ dám làm.

Hồi năm 2019, khi bắt tay vào việc phát triển nhà máy tại khu vực miền Trung, ông Quảng một mình một balo thăm dò các khu vực tiềm năng. Hỏi chỗ này, hỏi chỗ kia, hễ thấy điểm nào có thể xây được nhà máy, hệ thống giao thông tương đối hoàn thiện và gần với các khu chăn nuôi tập trung là vị CEO này lại lân la đến tìm hiểu. Cứ như vậy, ròng rã mấy tháng trời. Khi thì ông bắt chuyện với người chăn nuôi, lúc lại trao đổi với chính sách nhập, xuất bán thức ăn chăn nuôi tại đại lý.

“Tôi chỉ kiên trì niềm tin là mình có một khát khao khởi nghiệp cháy bỏng. Nếu người ta làm được thì mình có thể học hỏi”, ông nhớ lại. Để rồi khi bắt đúng mạch của người dân, cộng với sự ủng hộ từ bà con cho một thương hiệu Việt Nam, ông cùng cộng sự thành lập nên nhà máy sản xuất chăn nuôi thứ 2, tại TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, với sản lượng 15.000 tấn/tháng. Cũng trong năm này, nhà máy thứ ba tại huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương được mua lại, giúp Fujinuco mở rộng sản xuất hơn nữa.

Sự khác biệt trong sản phẩm của doanh nghiệp là ứng dụng gene biotechnology sản xuất functional peptide thông qua nhà máy công nghệ cao để tạo ra sản phẩm có hệ số chuyển đổi thức ăn cao nhất. Được người tiêu dùng đón nhận, Fujinuco hiện mở đến nhà máy thứ 6 cùng với 1 công ty kinh doanh thương mại tại Campuchia.

Ngoài ra, tập thể lãnh đạo và cán bộ, công nhân viên Fujinuco luôn kiên trì và tin tưởng với mục tiêu đã chọn. Nhớ lại hành trình chinh phục thị trường miền Trung 5 năm trước, ông Quảng bảo, năm đầu tiên lỗ khoảng 12 tỷ đồng. Tuy nhiên, ông thuyết phục mọi người, rằng đó không phải “thua lỗ” mà là chi phí marketing. Thay vì mang đầy đủ ban bệ, hệ thống vào nghiên cứu thị trường, một mình ông đi đã tiết kiệm khoản kha khá.

“Tôi phát hiện là tại miền Trung, công ty thức ăn chăn nuôi lớn có nhiều, nhưng doanh nghiệp trong nước hướng tới phục vụ người dân chăn nuôi quy mô nông hộ lại chưa có. Vì thế, bản thân mình cũng phải chọn cách tiếp cận phù hợp. Nếu hoành tráng quá, có thể bà con lại e dè”, ông Quảng bày tỏ.

Cũng bởi tinh thần “không ngại ngần” khi khám phá thị trường tiềm năng ấy mà Fujinon đã đặt chân sang Campuchia và giờ là Cuba. Lãnh đạo tập đoàn nhìn nhận, Cuba là một thị trường vô cùng đặc biệt. Ngoài dư địa phát triển, đây còn là nơi gửi gắm tình cảm của rất nhiều người dân Việt Nam, là một người bạn lớn của cả dân tộc.

Chính bởi vậy, song song với nhiệm vụ phát triển kinh doanh, Fujinuco còn lên kế hoạch hỗ trợ ngành chăn nuôi Cuba về kỹ thuật, đầu tư thêm về mặt nhân lực để nước bạn phát triển bền vững.