Những ngày cận Tết Nguyên Đán, chị Hồ Thị Họa My, người Pa Kô ở thị trấn Krông Klang, huyện Đakrông (tỉnh Quảng Trị) lại bận rộn chế biến các mặt hàng truyền thống. Các sản phẩm như thịt bò, thịt trâu, thịt lợn bản gác bếp, muối ớt, cheo cá, rượu cần, rượu nếp than, rượu men lá… với những hương vị riêng, thơm ngon từ lâu đã trở thành những món quà ý nghĩa.
“Tôi phải chuẩn bị nguyên liệu cả tháng nay, thuê thêm nhân công để sơ chế sản phẩm và tự tay chế biến từng món để đúng công thức, hợp khẩu vị. Bao bì, chai lọ, nhãn mác sản phẩm được lựa chọn kỹ với mong muốn sản phẩm không chỉ thơm ngon mà phải có thẩm mỹ, khách mua về dùng và có thể làm quà tặng người thân, bạn bè khi nhìn vào sản phẩm sẽ thiện cảm hơn, thấy được tâm huyết của người tạo ra nó”, chị Họa My chia sẻ.
Ngoài các sản phẩm nói trên, chị Họa My còn lựa chọn những sản vật chất lượng thu mua từ đồng bào ở các xã vùng sâu, vùng xa trong huyện để phục vụ thị trường tết như gạo, nếp than, rau củ quả, trái cây, cá mát, mật ong rừng, gà bản… Bên cạnh bày bán sản phẩm tại cửa hàng ở thị trấn Krông Klang, dịp tết chị Họa My còn tham gia gian hàng ở chợ phiên biên giới Lao Bảo; tăng cường bán hàng online qua các trang mạng facebook, zalo, tiktok, youtobe.
Riêng trong tháng Tết Nguyên đán, chị Họa My tạo công ăn việc làm cho từ 3-5 phụ nữ người DTTS với thu nhập bình quân từ 150-200 nghìn đồng/người/ngày.
Tại xã Ba Tầng (huyện Hướng Hóa), măng là một trong những sản phẩm đặc trưng được sử dụng chế biến nhiều món ăn ngon trong dịp Tết Nguyên đán. Trước đây, kinh tế của gia đình các thành viên trong Tổ hợp tác (THT) Nông sản sạch Ba Tầng chủ yếu nhờ vào nương rẫy. Được sự tài trợ của Tổ chức Plan International Việt Nam, tháng 7/2023 THT thành lập, gồm 16 thành viên là phụ nữ người Vân Kiều trong xã.
Từ lợi thế vùng miền núi có nguồn măng tự nhiên dồi dào, các thành viên THT Nông sản sạch Ba Tầng đã tập trung thu hái măng, chuối hột, hoa đu đủ đực, mướp đắng, chè rừng để sơ chế, đưa vào lò sấy, bảo quản phục vụ thị trường tết.
Chị Hồ Thị Linh thành viên THT Nông sản sạch Ba Tầng chia sẻ: “Nhiệm vụ của chúng tôi là thu hái các sản vật từ thiên nhiên như măng, chuối rừng, các loại lá thảo dược về sơ chế, đưa vào hệ thống sấy nông sản bằng năng lượng mặt trời. Tham gia mô hình này, bình quân 1/2 ngày, chúng tôi thu nhập từ 150-200 nghìn đồng/người. Dịp Tết Nguyên đán, chúng tôi dành thời gian thu hái, sơ chế nông sản nhiều hơn nên thu nhập cao gần gấp đôi”.
Nhờ sấy trong lồng kín, nhiệt độ ổn định nên các sản phẩm của THT có mẫu mã đẹp, măng không bị ố màu, chảy nhựa, sấy xong thơm ngon, màu vàng. Các sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm và được đóng gói cẩn thận. Sản phẩm sản xuất đến đâu, bán hết đến đó.
Cũng như chị Họa My và THT nông sản sạch Ba Tầng, những tháng cuối cùng 2024, chị Kô Kăn Hải Âu, người Pa Kô ở Khối 3B thị trấn Khe Sanh (huyện Hướng Hóa) chuẩn bị một lượng khá lớn nếp cẩm, nếp trắng để chiết xuất các loại rượu men lá.
Nhờ có bí quyết riêng nên sản phẩm của chị thơm ngon, khẳng định được uy tín, chất lượng. Sản phẩm của chị được cơ quan chức năng kiểm định chất lượng, cấp mã vạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nên được thị trường ưa chuộng.
“Rượu chiết xuất từ gạo và men lá, lên men tự nhiên nên có hương vị đặc trưng và chất lượng đảm bảo. Chính vì vậy, tôi mong muốn góp phần cùng người dân địa phương cung cấp cho khách hàng dịp tết loại thức uống đặc trưng của người Vân Kiều, Pa Kô. Dịp Tết Nguyên đán, lượng rượu bán ra khoảng hơn 1.000 lít rượu các loại”.
Ngoài các loại sản phẩm đặc trưng nói trên, người Vân Kiều, Pa Kô ở các huyện miền núi còn chuẩn bị phong phú sản phẩm phục vụ thị trường tết như chổi đót, vải thổ cẩm, các vật dụng làm bằng mây tre nứa như a điên, a đư…
Nguồn: nongnghiep.vn