Xuất khẩu gỗ đón tín hiệu lạc quan từ Canada

Thiệt hại 2 – 3 tỷ USD nếu bị Hoa Kỳ áp thuế

Theo Cục Hải quan, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong tháng 2/2025 đạt 1,03 tỷ USD, giảm 27,7% so với tháng 1/2025, nhưng tăng 33,9% so với tháng 2/2024. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 665,7 triệu USD, giảm 32,2% so với tháng 1/2025, nhưng tăng 38,9% so với tháng 2/2024.

Tính chung 2 tháng đầu năm 2025, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 2,45 tỷ USD, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 1,65 tỷ USD, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhìn nhận, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong 2 tháng đầu năm 2025 gặp nhiều thuận lợi, trị giá xuất khẩu tới các thị trường chính đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực.

Dẫn đầu về trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ là thị trường Hoa Kỳ đạt 1,3 tỷ USD, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2024. Hoa Kỳ là thị trường tiêu thụ gỗ và sản phẩm gỗ lớn nhất của Việt Nam, chiếm 53,1% tổng trị giá xuất khẩu.

Tiếp theo là xuất khẩu tới thị trường Nhật Bản đạt 323,4 triệu USD, tăng 21% (chiếm 13,2%); Trung Quốc đạt 259,9 triệu USD, giảm 15,2% (chiếm 10,6%); Hàn Quốc đạt 119,5 triệu USD, tăng 6,3% (chiếm 4,9%)…

Mặc dù trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt kết quả tốt trong 2 tháng đầu năm 2025, nhưng trong thời gian tới ngành hàng được dự báo đối diện với nhiều khó khăn, khi các thị trường xuất khẩu chính ngày càng yêu cầu chặt chẽ việc kiểm soát nguồn gốc của gỗ.

Cụ thể: Bảo đảm hợp pháp, không làm mất rừng, sản xuất xanh, giảm phát thải, giá gỗ nguyên liệu nhập khẩu tăng do nguồn cung bị hạn chế. Ngoài ra, cạnh tranh gay gắt từ các nước cung cấp lớn khác, trong đó Trung Quốc, Malaysia, Indonesia… cũng là những nước xuất khẩu gỗ lớn, có lợi thế về công nghệ và chi phí.

Bên cạnh các vấn đề trên, ngành gỗ Việt Nam còn canh cánh nỗi lo tăng thuế từ Hoa Kỳ. Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam Ngô Sỹ Hoài chia sẻ: “Vừa qua Tổng thống Donald Trump lệnh cho các cơ quan hữu quan của Hoa Kỳ điều tra và xem xét việc áp thuế 25% đối với gỗ tròn, gỗ xẻ và các sản phẩm từ rừng. Điều này khiến doanh nghiệp gỗ Việt Nam rất quan ngại và đã có những khách hàng Hoa Kỳ ngập ngừng trong việc ký hợp đồng cho năm 2025”, ông nói.

Từ nhiều năm nay, thị trường Hoa Kỳ tiêu thụ trên 50% tổng giá trị xuất khẩu gỗ của Việt Nam. Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ 9,1 tỷ USD sản phẩm gỗ, chủ yếu là đồ gỗ nội, ngoại thất có giá trị cao. Hiện tại, ngoại trừ gỗ dán có thuế suất 8%, hầu hết các sản phẩm gỗ Việt khi xuất khẩu vào Hoa Kỳ đều hưởng thuế 0%.

Để đảm bảo mục tiêu xuất khẩu, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp, tham gia các cuộc điều trần nếu phía Hoa Kỳ yêu cầu, nhằm chứng minh mối quan hệ thương mại sản phẩm gỗ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mang tính bổ trợ, không cạnh tranh và không ảnh hưởng đến sản xuất nội địa của Hoa Kỳ.

Đồng thời, doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ sớm miễn thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm gỗ từ Hoa Kỳ (hiện chịu thuế 25%), tránh việc bị áp thuế đối đẳng từ quốc gia này. 

Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm ước tính, nếu các sản phẩm gỗ Việt bị áp thuế tương đương (ở mức 25%), toàn bộ chuỗi sản xuất bị ảnh hưởng. Thiệt hại cho ngành ước tính 2 – 3 tỷ USD. Cục đang làm việc với Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam để lập một danh mục thuế cho tất cả các sản phẩm, từ đó tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương để đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp. 

Giải pháp từ thị trường Canada

Trong 2 tháng đầu năm 2025, Canada là thị trường nhập khẩu lớn thứ 5 đối với gỗ Việt, với trị giá hơn 43 triệu USD, tăng trưởng hơn 21% so với cùng kỳ 2024. 

Nằm trong tốp 3 thị trường xuất khẩu gỗ lớn nhất vào Canada, Việt Nam cũng là quốc gia duy nhất tăng trưởng xuất khẩu trong năm 2024. Tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam cũng mở rộng từ 15,6% trong tháng 1/2024 lên 19,8% trong tháng 1/2025. Điều này cho thấy, các sản phẩm nội thất bằng gỗ của Việt Nam đang được người tiêu dùng Canada quan tâm. 

Có một chi tiết đáng lưu ý, trong cả năm 2024 nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Canada đạt 2,2 tỷ USD, giảm 2,8% so với năm 2023. Xu hướng này tiếp tục trong tháng 1/2025, khi trị giá nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của nước này đạt 183,98 trệu USD, giảm 4,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Ba mặt hàng Canada nhập khẩu nhiều nhất từ Việt Nam là ghế khung gỗ, đồ nội thất phòng khách và phòng ăn, đồ nội thất phòng ngủ đều tăng thị phần tại đây trong tháng 1/2025. Tăng nhiều nhất là đồ nội thất phòng ngủ, đạt hơn 35% thị phần.

Để đẩy mạnh xuất khẩu đồ nội thất bằng gỗ sang thị trường Canada, Cục Xuất nhập khẩu lưu ý, người tiêu dùng nước này ưa chuộng sản phẩm bền vững, có chứng nhận FSC, phong cách hiện đại, tối giản, thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn về an toàn, độ bền, chống cháy (CSA Group, UL, ANSI/BIFMA) và chú ý tận dụng các lợi thế thuế quan từ Hiệp định CPTPP để tăng khả năng cạnh tranh.

Canada là quốc gia có ngành công nghiệp gỗ rất mạnh, với sản lượng lên tới 600 triệu m3/năm. Quốc gia này cũng là một trong 10 nhà sản xuất đồ nội thất hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, nhu cầu nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Canada đang tiếp tục tăng trong bối cảnh ngành công nghiệp nội thất trong nước không thể cạnh tranh được về giá với các nhà xuất khẩu nước ngoài, trong đó có Việt Nam.

Thương vụ Việt Nam tại Canada thông tin, sản xuất gỗ nội địa của Canada mới chỉ đáp ứng khoảng 50% nhu cầu tiêu dùng trong nước. Do vậy, mỗi năm Canada phải nhập khẩu một lượng không nhỏ sản phẩm loại này, đặc biệt là đồ gỗ nội thất. Khả năng tăng thị phần tại quốc gia Bắc Mỹ với gỗ Việt là hoàn toàn có cơ sở.

Trên thị trường toàn cầu, Canada nằm trong nhóm 5 thị trường nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ lớn nhất và luôn có nhu cầu nhập khẩu mặt hàng này ở mức cao.

Ngoài các đối tác trong khối CPTPP, Canada đang đẩy mạnh ký kết các FTA với các quốc gia Nam Mỹ, Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp trong nước hướng về khu vực Nam Mỹ.